پلاک دندان یک لایه چسبناک است که دارای باکتری می باشد و روی سطح دندان جمع می شود. در اصل ترکیبی از مواد غذایی، بزاق و باکتری است. باکتری های موجود در پلاک دندانی از قند موجود در مواد غذایی برای تغذیه خود استفاده می کنند. البته غذاهای دیگری هم وجود دارند که شاید به نظر شما مضر نباشند ولی محتوای قندی بالایی دارند مثل سس کچاپ و غلات. باکتری ها از این محتوای قندی برای تولید اسید استفاده می کنند و این همان ماده ای است که بلای جان دندان است: “اسید”.
چرا پلاک دندان باید زدوده شود؟
- پلاک باعث تولید موادی می شود که باعث التهاب لثه می شود. درنتیجه باعث قرمزی لثه و خون چکان بودن (مستعد بودن لثه به خونریزی) می شود؛ این خونریزی از لثه حین مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن و یا در موارد شدید به طور خودبخودی نشانه ی بیماری لثه است.
- در بیماری لثه، لثه از دندان فاصله پیدا می کند و موجب ایجاد پاکت بین لثه و دندان می شود که این بهترین محل برای تجمع باکتری است.
- اگر لثه درمان نشود، استخوان اطراف آن تخریب شده و دندان در جای خود لق می شوند. پس پلاک دندانی باید برطرف شود.
- همچنین پلاک دندانی همان جایی است که پوسیدگی در آن آغاز می شود. اسید تولید شده توسط باکتری ها در پلاک دندانی باعث حل شدن مینای دندان و به مرور زمان لایه های زیرین می شود.
بیشتر بخوانید : بوی بد دهان را چگونه بر طرف کنیم ؟
چه کسانی ممکن است بیشتر مبتلا به پلاک شود؟
تجمع پلاک دندان وقتی بیشتر می شود که:
- تعداد دفعات مصرف میان وعده یا نوشیدنی های شیرین یا نشاسته ای زیاد باشد.
- خشکی دهان به دلیل داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی یا بیماری هایی مانند سندرم شوگرن، سابقه رادیوتراپی در ناحیه سر یا گردن داشته باشید.
- رعایت بهداشت دهان و دندان به میزان لازم و کافی نباشد
- شلوغی دندان ها وجود داشته باشد.
چگونه پلاک دندان بر سلامت دهان و دندان من تأثیر می گذارد؟
پلاک عامل اصلی بسیاری از مشکلات سلامت دهان و دندان است. اول از همه، پلاک می تواند باعث بوی بد دهان شود و دندان های شما را کدر و زرد نشان دهد. مهمتر از آن، باکتری های موجود در پلاک اسیدهایی تولید می کنند که به مینای دندان حمله می کنند و باعث ایجاد حفره (پوسیدگی) می شوند. این پلاک باکتریایی همچنین می تواند باعث ایجاد مرحله اولیه بیماری لثه به نام ژنژیویت شود که عفونت و التهاب لثه است. اگر ژنژیویت درمان نشود می تواند به پریودنتیت تبدیل شود که به معنای از بین رفتن استخوان اطراف دندان است و حتی ممکن است منجر به از دست دادن دندان شود. این بیماری التهابی اگر درمان نشود می تواند سلامت کلی سیستمیک شما را تحت تاثیر قرار دهد.
پس پلاک دندانی هم عامل شروع بیماری لثه و هم عامل شروع پوسیدگی دندانی است.
آیا پلاک روی دندان باعث ایجاد حفره و التهاب لثه می شود؟
اگر پلاک به طور منظم با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مناسب از روی دندانهای شما پاک نشود، به جرم تبدیل میشود. جرم رسوبی سخت، زرد یا قهوه ای است که محکم به دندانها میچسبد و فقط توسط یک دندان پزشک و توسط جرمگیری قابل برطرف شدن است. اگر تارتار (جرم) برداشته نشود، می تواند منجر به بیماری لثه جدی تر شود.
عوارض پلاک چیست؟
- ایجاد پوسیدگی
- ژنژیویت و بیماری پریودنتال (لثه)
- تحلیل استخوان اطراف دندان (پریودنتیت)
- عفونت دندان
- بوی بد مزمن (هالیتوزیس)
- لثه های قرمز، متورم و حساس که بعد از مسواک زدن خونریزی می کنند
- تغییر رنگ دندان ها
چگونه می توانم از ایجاد پلاک جلوگیری کنم؟
مراقبت خوب از دندان و لثه کلید کاهش پلاک است. همچنین شما باید:
- نخ دندان کشیدن روزانه: یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید تا از شر این پلاک چسبنده در نواحی بین دندانی خلاص شوید. مطالعات نشان می دهد که نخ دندان کشیدن قبل از مسواک زدن، پلاک بیشتری را از بین می برد.
- دو بار در روز مسواک بزنید: دندان ها را به مدت دو دقیقه با یک مسواک نرم (دستی یا برقی) و خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. حداقل دو بار در روز و ترجیحاً بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید.
- غذاهای سالم را انتخاب کنید: مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین و نشاسته ای را کاهش دهید. در عوض، غذاها و تنقلات مغذی مانند ماست ساده، پنیر، سبزیجات خام یا میوه را انتخاب کنید. پنیر و ماست به دلیل اینکه حاوی کلسیم و فسفات هستند در بازسازی مینای دندان نقش مهمی دارند.
- به دندانپزشک خود مراجعه کنید: حداقل دو بار در سال معاینه دندان انجام دهید.
- از دهانشویه استفاده کنید: دهانشویه فلوراید نقش ثابت شده ای در مستحکم کردن ساختار دندان دارد.
دهان شویه های درمانی: این دهانشویهها علاوه بر اینکه تمامی کارکردهای دهانشویههای ضدعفونیکننده را در خود دارند، در پیشگیری و درمان برخی بیماریهای دهان و دندان نیز موثرند؛ مثلا مانع تجمع پلاک دندان میشوند، برخی دردهای بافت دهان را تسکین میدهند یا بر مقاومت دندانها میافزایند و در مقابل پوسیدگی دندان از آنها محافظت میکنند. این گروه شامل دهانشویههای ضد plaque و ضد ژنژیویت (التهاب لثه) و فلورایددار هستند.
چگونه در منزل متوجه وجود پلاک روی سطوح دندانی شوم؟
قرص های جویدنی وجود دارند که باعث می شوند پلاک دندانی قابل رویت شود. به این قرص ها disclosing agent گفته می شود. بعد از مسواک زدن یک قرص آشکارکننده را می جوید و بعد پلاک دندانی به رنگ صورتی یا آبی در می آید. این کار برای شما مشخص می کند که کدام نواحی را خوب تمیز نکرده اید.
بدون دیدگاه